Jeśli kiedykolwiek doświadczyłeś niewyraźnego lub zniekształconego widzenia, możesz być jedną z ponad 2,5 miliarda osób na całym świecie dotkniętych astygmatyzmem.
Chociaż termin „astygmatyzm” wydaje się skomplikowany, jest on jedną z najczęstszych przyczyn problemów ze wzrokiem, a jego istotę można łatwo zrozumieć.
- Co to jest astygmatyzm?
- Jakie są przyczyny i rodzaje astygmatyzmu?
- Trzy główne typy astygmatyzmu
- Objawy astygmatyzmu
- Jak się leczy astygmatyzm?
Co to jest astygmatyzm?
Astygmatyzm, inaczej niezborność, jest jedną z najczęściej występujących wad wzroku, obok krótkowzroczności i dalekowzroczności. Występuje, gdy elementy układu optycznego oka – rogówka lub soczewka (bądź obie te struktury jednocześnie) mają nieregularny kształt. Ta nieregularna krzywizna powoduje, że światło wpadające do oka załamuje się w wielu kierunkach zamiast skupiać się dokładnie w jednym punkcie na siatkówce. Skutkuje to niewyraźnym lub zniekształconym widzeniem.
Jakie są przyczyny i rodzaje astygmatyzmu?
Największą rolę w występowaniu astygmatyzmu odgrywają czynniki genetyczne, a sama wada często jest dziedziczona. Inne przyczyny obejmują urazy i pewne nabyte schorzenia oczu, w tym najczęściej choroby rogówki oraz zaćmę.
Istnieją trzy główne typy astygmatyzmu:
1. Astygmatyzm rogówkowy: Jest to najczęstszy typ, w którym rogówka zamiast kształtu idealnie okrągłej kopuły, podobnej do piłki do koszykówki, jest owalna i przypomina bardziej piłkę do rugby.
2. Astygmatyzm soczewkowy: Ten rodzaj astygmatyzmu jest spowodowany nieregularnym kształtem soczewki znajdującej się wewnątrz oka. Może być obecny przy urodzeniu lub rozwinąć się z wiekiem wraz z pojawieniem się zaćmy, bądź też na skutek urazu oka.
3. Astygmatyzm mieszany: Jak sama nazwa wskazuje, astygmatyzm mieszany jest połączeniem astygmatyzmu rogówkowego i soczewkowego, w którym zarówno rogówka, jak i soczewka mają nieregularności.
Jakie są objawy i symptomy astygmatyzmu?
Objawy astygmatyzmu mogą mieć różny stopień nasilenia, a poszczególne osoby mogą doświadczać różnych dolegliwości. Do najbardziej typowych objawów zaliczamy:
1. Niewyraźne lub zniekształcone widzenie niezależnie od odległości, w jakiej się znajduje obserwowany przedmiot.
2. Trudności w czytaniu drobnego druku lub dostrzeganiu szczegółów.
3. Częste uczucie zmęczenia oczu.
4. Bóle głowy, szczególnie po długotrwałej koncentracji wzrokowej.
5. Mrużenie oczu, aby widzieć wyraźnie.
6. Trudności związane z jazdą nocą z powodu dostrzegania odblasków lub aureoli wokół świateł.
Jak się leczy astygmatyzm?
Objawy astygmatyzmu początkowo mogą nie być nasilone, jednak brak właściwego leczenia, szczególnie gdy współistnieją inne choroby oczu, mogą powodować pogłębienie problemu.
Dobrą wiadomością jest to, że współczesna wiedza medyczna potrafi sobie dobrze radzić z tym problemem i dostępne są różne opcje korygowania tej wady wzroku.
Najpopularniejsza i najprostsza metoda polega na zastosowaniu odpowiedniej korekcji – okularowej bądź przy użyciu soczewek kontaktowych.
Odpowiednio dobrana korekcja, w pewnym sensie kompensuje nieregularny kształt rogówki, przekierowując światło, aby prawidłowo skupiało się na siatkówce i zapewniało wyraźne widzenie.
Dla osób poszukujących bardziej trwałego rozwiązania można rozważyć chirurgię refrakcyjną.
Techniki wspomagane laserem, takie jak LASIK czy PRK, zmieniają krzywizny rogówki, korygując jej nieregularności i poprawiając ostrość wzroku. Operacje te okazały się bezpieczne i skuteczne, oferując długoterminowe korzyści w zakresie korekcji wzroku.
W innym przypadku lekarz może zaproponować wszczepienie wewnątrzgałkowego implantu soczewkowego.
Objawy astygmatyzmu początkowo mogą nie być nasilone, jednak brak właściwego leczenia, szczególnie gdy towarzyszą temu inne choroby oczu mogą powodować pogłębienie problemu.
Jeśli więc zmagasz się z niewyraźnym lub zniekształconym widzeniem, pamiętaj, że regularne badania okulistyczne są kluczowe dla wczesnego wykrycia i zdiagnozowania astygmatyzmu oraz zapewnienia szybkiego leczenia i poprawy jakości życia.